Το σύνδρομο της ξηροφθαλμίας είναι μια πολύ κοινή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της μεμβράνης των δακρύων. Αυτή η ανωμαλία μπορεί να οδηγήσει σε διάρρηξη της οφθαλμικής επιφάνειας, προκαλώντας ενοχλητικά συμπτώματα όπως αίσθηση ξένου σώματος και φωτοφοβία.
Τρία κύρια στρώματα συνθέτουν αυτή την δακρυϊκή μεμβράνη.
Το εσώτατο στρώμα είναι το λεπτότερο. Είναι ένα στρώμα βλέννας που παράγεται από τα κύτταρα του επιπεφυκότα. Η βλέννα βοηθά το υπερκείμενο υδαρές στρώμα να απλώνεται ομοιόμορφα πάνω από το μάτι.
Το μεσαίο (ή υδατικό) στρώμα είναι το μεγαλύτερο και το παχύτερο. Αυτό το στρώμα είναι ουσιαστικά ένα πολύ αραιό διάλυμα αλμυρού νερού και παράγεται από τους δακρυϊκούς αδένες κάτω από τα άνω βλέφαρα.
Η λειτουργία αυτού του στρώματος είναι να κρατά τον οφθαλμό υγρό, καθώς και να βοηθά στο ξέπλυμα σκόνης, ή ξένων αντικειμένων που μπορεί να εισέλθουν στο μάτι.
Το πιο επιφανειακό στρώμα είναι ένα πολύ λεπτό στρώμα από λιπίδια (λίπη ή έλαια). Αυτά τα λιπίδια παράγονται από τους μεϊβομιανούς αδένες και τους αδένες του Zeiss .
Η ξηροφθαλμία είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας οφθαλμίατρος.
Έχει πολλές αιτίες και μια από τις πιο συχνές είναι η γήρανση. Καθώς γερνούμε το σώμα μας παράγει λιγότερες λιπαρές ουσίες απ’ ότι στην ηλικία των 18.
Χωρίς την απαραίτητη λίπανση η ελαιώδης στιβάδα δεν μπορεί να καλύψει όλη την δακρυική στιβάδα η οποία εξατμίζεται γρηγορότερα και αφήνει περιοχές του κερατοειδούς στεγνές.
Διάφοροι άλλοι παράγοντες, όπως η ζέστη, η ξηρασία, ο αέρας και ο καπνός του τσιγάρου προκαλούν επίσης ξηροφθαλμία.
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται τα μάτια τους στεγνά όταν διαβάζουν ή δουλεύουν με τον υπολογιστή. Συχνά διαλείμματα από την οθόνη του υπολογιστή και ενστάλλαξη τεχνητών δακρύων προσφέρουν ενυδάτωση στα μάτια και απαλλάσσουν από τα συμπτώματα.
Οι χρήστες φακών επαφής μπορεί επίσης να υποφέρουν από ξηρότητα επειδή οι φακοί επαφής απορροφούν μέρος της δακρυικής στιβάδας, δημιουργώντας σχηματισμό πρωτεϊνικών ιζημάτων στον φακό επαφής.
Οι γυναίκες συχνά παρουσιάζουν πρόβλημα ξηρότητας κατά την εμμηνόπαυση λόγω ορμονικών αλλαγών.
Επίσης ορισμένα φάρμακα και παθήσεις όπως ο υπερ-υποθυρεοειδισμός, διάφορες αβιταμινώσεις, το Parkinson και το Sjogren (ένα αυτοάνοσο νόσημα που οδηγεί επίσης σε ξηροστομία και συχνά αρθρίτιδα) μπορούν να προκαλέσουν ξηρότητα.
Συμπτώματα και Σημεία
• επίμονo αίσθημα ξένου σώματος
• κνησμός
• αίσθημα καύσου
• πόνος
Τα συμπτώματα αυτά συνήθως επιδεινώνονται πρός το τέλος της ημέρας.
Η σύγχρονη αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας περιλαμβάνει μια πληθώρα κολλυρίων ανάλογα με την αιτιολογία της και σε κάποιες περιπτώσεις ειδικά βύσματα σιλικόνης που τοποθετούνται στους δακρυϊκούς πόρους.